Het hebben van verlichting is voor ons inmiddels een vanzelfsprekendheid, maar eigenlijk is dit nog maar vrij recentelijk zo. Het grootste deel van de geschiedenis heeft men veel moeite moeten doen om een lichtbron te creëren of ontbrak deze volledig. Vroeger was de voornaamste reden voor kunstlicht om de dag te kunnen verlengen en hiervoor niet meer afhankelijk te hoeven zijn van de zon. Tegenwoordig is het kunstmatig verlengen van de dag nog steeds één van de functies, maar heeft licht er ook veel meer functies bijgekregen.
Er zijn meerdere soorten verlichting beschikbaar en het is soms niet geheel duidelijk wat nu de verschillen zijn. Wij zullen de meest gebruikte lichtbronnen toelichten:
De gloeilamp is waarschijnlijk de meest bekende lamp en in veel verschillende vormen en kleuren verkrijgbaar. De gloeilamp is niet duur in aanschaf, geeft een warm licht, en heeft een levensduur van ongeveer een jaar. Gloeilampen zetten elektriciteit om in warmte, wat goed te voelen is als u de lamp aanraakt nadat hij net uit is. Een gloeilamp is door de lichtkleur heel geschikt als algemene- en sfeerverlichting.
Na de gloeilamp is dit waarschijnlijk de meest gebruikte lamp en in veel verschillende soorten verkrijgbaar. Halogeenlampjes zijn niet duur en geven helderder en witter licht dan een gloeilamp, waardoor ze vaak terug te vinden zijn in (inbouw)spotjes. Als ze worden gecombineerd met een dimmer, kunnen ze ook erg prettig sfeerlicht geven. De halogeenlamp heeft een levensduur van ongeveer 2 jaar.
Een spaarlamp is in feite een opgevouwen Tl-buis, waardoor deze in een standaard fitting past. De lamp is erg zuinig en verbruikt ongeveer 1/5 van de energie die een gloeilamp verbruikt. Een spaarlamp heeft een levensduur van drie tot zes jaar. Veel mensen vinden de lichtkleur van de lampen echter vrij kil in vergelijking met een gloeilamp, maar tegenwoordig zijn deze ook te verkrijgen in warme kleuren.
Led is de meest recente ontwikkeling in verlichting. Deze vorm van verlichting is energiezuinig, heeft een hele lange levensduur en heeft geen opwarmtijd nodig. Daarnaast geven led-lampen mooi, warm licht. Een nadeel van led-verlichting is de aanschafprijs. Ze zijn een stuk duurder dan andere lichtbronnen maar houdt u er rekening mee dat op plaatsen waar het licht langdurig brandt de aanschafprijs binnen enkele jaren terugverdiend wordt. Voor meer informatie over LED verlichting verwijzen wij u naar de tekst onder kleurcodes.
De Tl-buis wordt voornamelijk gebruikt in openbare gebouwen en kantoren, omdat ze praktisch, energiezuinig en goedkoop zijn. Ze geven echter redelijk kil licht, waardoor ze niet geschikt zijn voor sfeerverlichting in een woning. In de buis zit poeder, wat ervoor zorgt dat het licht wordt weerkaatst. Het is dus afhankelijk van het poeder wat voor kleur de lamp afgeeft en met deze reden wordt er op TL-buizen altijd een kleurcode aangegeven.
Hieronder een overzicht van de kleurcodes:
Wij merken aan onze klanten dat er behoefte is aan meer uitleg over LED-verlichting. Hieronder vindt u de antwoorden op de meest gestelde vragen zoals levensduur, lumen en kosten.
LED-verlichting verbruikt circa 90% minder energie dan een gewone halogeen-of gloeilamp en ongeveer de helft minder dan een spaarlamp. LED staat voor Light Emitting Diode, ofwel lichtgevende diode. Een led is een elektronische component, een halfgeleider die licht uitzendt als er stroom in doorlaatrichting doorheen wordt gestuurd. Dit is gelijk een groot verschil met de gloeilamp waarbij het licht wordt opgewekt door het verhitten van een wolframdraad (spanning). Een ledlamp wordt veel minder warm en is tril-en schokbestendig. De eerste generatie ledlampen kon niet gedimd worden, maar dimbare modellen zijn inmiddels op de markt. Door de geringe grootte kunnen ledlampen in allerlei vormen en designs verwerkt worden.
Er zijn twee soorten LED lampen, degenen met externe of interne elektronica/driver. De levensduur wordt grotendeels bepaald door de kwaliteit van de koelingscomponent in het LED armatuur en de omgevingstemperatuur. Indien de LED lamp eigen warmte niet goed kan afvoeren neemt hierdoor de levensduur zeer sterk af. Het is dus niet waar dat LED lampen niet warm worden; de warmte wordt aan de achterkant geproduceerd. Als we als voorbeeld 230v LED lampje nemen in een GU10 fitting met interne elektronica, in het geval dat de elektronica kapot gaat moet u de hele lamp weggooien. Bij LED lampen met externe drivers is dat niet het geval want in 99% wordt het defect veroorzaakt in de driver en die is gemakkelijk te vervangen. LED zelf gaat eigenlijk niet kapot. Terugkomend op de levensduur van LED worden verschillende branduren in het leven geroepen, in de media en door fabrikanten. Als u op de verpakking 50.000 branduur ziet staan dat wil zeggen dat over die periode de LED output nog rond 100% zal zijn, maar na die branduren blijft LED ook branden. Alleen langzamerhand zal door slijtage van diverse componenten de output (lumen of lichtsterkte) teruglopen. Bij warme LED lampen , rond 2700 Kelvin gaat het om de fosfor laag (en andere mengsels)die gaan slijten en de lichtkleur zal van een warme tint naar een koelere tint veranderen. Daarom ziet u op de verpakkingen van fabrikanten dat warme LED lampen theoretisch minder lang mee gaan, ca 20.000-40.000 branduur, en de LED lampen met hogere kelvinstemperatuur vanaf 4000 Kelvin veel langer, rond 100.000 branduur, uiteindelijk draait het dus om de fosfor laag.
In vergelijk met de andere lichtbronnen gaat de gloeilamp gemiddeld ongeveer 1000 branduur mee en de spaarlamp tussen de 8.000 en 15.000 en een Tl-buis tussen de 12.000 en 17.000 branduren( met elektronische voorschakelapparatuur tot wel 66.000 uur).
Lumen is een term die u steeds vaker vermeld ziet staan op de verpakking van een lichtbron. Vroeger spraken we over Watt nu over Lumen. Lumen is het lichtvermogen van de lamp. Dit is de hoeveelheid licht die per tijdseenheid door een lichtbron wordt uitgestraald. Een gloeilamp van 40 watt geeft een lichtstroom van ongeveer 400 lumen. Dit is vergelijkbaar met een Led lamp van 6 Watt of een spaarlamp van 8 Watt. Hoe hoger de lumen des te hoger de lichtopbrengst. Hieronder in de tabel kunt u de verschillende lichtbronnen met elkaar vergelijken. Let wel, de lichtopbrengst kan per merk en/of type led verschillen, dit geeft u slechts een indicatie.
Weinig energieverbruik dus lagere kosten maar wel een hogere aanschafprijs. "Wanneer gaan we echt besparen, rekening houdend dat de ledlamp aanzienlijk duurder is in aanschaf dan de gloeilamp?". Ledlampen heeft u het snelst terugverdiend wanneer u deze gebruikt op een plaats waar hij langdurig moet branden. U kunt zich voorstellen dat een ledlamp op de wc heel erg lang nodig heeft om zichzelf terug te verdienen. "Is het daarom wijs om ledverlichting op de wc te gebruiken?". Nee dus. Hieronder ziet u een tabel waarin de lichtbronnen vergeleken worden met elkaar uitgaande van gemiddeld 11.000 branduren (5 jaar) en 22.000 branduren (10 jaar). Dit is een gemiddelde van ongeveer 6 branduren per dag over 1 jaar genomen. Dit geeft u ongeveer een idee wat het verbruik is inclusief aanschaf van de gloeilamp, spaarlamp en ledlamp. Let wel, hoe meer branduren en jaren hoe meer u bespaart.
Het is uiteraard belangrijk om ervoor te zorgen dat u de juiste lichtbron voor de juiste lamp aanschaft. Hiervoor bestaan verschillende fittingen die worden benoemd met een letter en een cijfer. Zo staat de E voor Edison-schroefdraad (vernoemd naar Thomas Edison, de uitvinder van de lamp) en staan de cijfers voor de maat van het schroefdraad of afstand tussen de pinnen.
De doorsnee dimmer wordt veel gebruikt om de lichtintensiteit te bepalen. Zo kunt u uw lamp zo effectief mogelijk gebruiken. Laag voor sfeer in huis, hoog als u wilt lezen of als u aan het werk bent. Door middel van de dimmer kunt u als het ware spelen met licht. Een dimmer heeft een minimaal en maximaal aangesloten vermogen. Dimt men minder dan dit, dan zal de lamp gaan flikkeren. Is het vermogen groter, dan kan de dimmer beschadigd raken. Vraag daarom voor de zekerheid altijd na welk type dimmer geschikt is voor uw lamp!
Halotronic dimmer Geschikt voor het dimmen van halogeenlampen die werken met een elektronische transformator.
220V/230V dimmer Geschikt voor het dimmen van normale gloeilampen en halogeenlampen van 220V/230 volt.
Conventionele dimmer Geschikt voor het dimmen van halogeenlampen die werken met een zogenaamde spoel- of bloktransformator. Deze komt echter steeds minder vaak voor.
Led dimmer Dit is het nieuwste type dimmer en is speciaal ontwikkeld voor het dimmen van led-verlichting.
Goede verlichting in de badkamer of buiten het huis is prettig, maar water en elektriciteit zijn een gevaarlijke combinatie. Daarom is er een IP-codering voor elektrische apparaten, deze aanduiding staat voor de mate van bescherming van de apparatuur tegen vocht van buitenaf. De IP beschermingsgraad wordt aangegeven door twee cijfers . Cijfer 1 geeft de bescherming tegen binnendringen van voorwerpen en stof weer en cijfer 2 de bescherming tegen water. Hoe hoger ieder cijfer, hoe beter de bescherming. Bij badkamerverlichting gaat het dus voornamelijk om de bescherming van lampen in vochtige ruimtes; zo is IP 21 druppeldicht en IP68 volledig waterdicht.
We maken bij verlichting onderscheid tussen directe en indirecte verlichting. Bij directe verlichting wordt een gedeelte van de kamer met een directe lichtstraal verlicht, terwijl indirecte verlichting zorgt voor een weerkaatsing van het licht op een oppervlakte zoals het plafond. Het is vooral belangrijk om een combinatie van deze twee soorten te maken, omdat dit door de meeste mensen als aangenaam wordt ervaren. Kies daarom voor een combinatie van centrale plafondlampen, tafellampen en zogenaamde lampen die omhoog schijnen. Door een goede combinatie te maken, is de verlichting van een ruimte volledig aan te passen aan de behoefte en de sfeer.
Licht zorgt in iedere ruimte voor sfeerbepaling, benadrukking en decoratie! Door een bepaalde soort verlichting te kiezen in een ruimte wordt direct de sfeer bepaald. Niet voor niets is goed gekozen verlichting volgens binnenhuisarchitecten het belangrijkste aspect om sfeer te bepalen in een ruimte. Daarnaast kan goed uitgekozen verlichting ervoor zorgen dat het interieur van een woning maximaal tot zijn recht komt of een bepaald meubel of schilderij wordt benadrukt of uitgelicht. Om een goed lichtplan te maken, zijn er bepaalde regels. Allereerst is het belangrijk om de ruimtes op te delen en te bedenken wat voor soort functie de verlichting moet hebben per verdeelde ruimtes.
Vervolgens wordt er in ieder lichtplan uitgegaan van het bepalen van een aantal basiskeuzes;
Uiteraard begrijpen we heel goed dat u wellicht wat meer deskundige informatie met betrekking tot het samenstellen van een lichtplan wilt ontvangen. U kunt daarom bij ons terecht voor een vrijblijvend en op maat gemaakt lichtplan. Bekijk hiervoor onze pagina Lichtadvies .
Als laatste hebben we nog enkele tips met betrekking tot verlichting:
Copyright © 2025 Straluma B.V. Alle prijzen zijn incl btw en exclusief eventuele verzendkosten (buiten Nederland) Kvk. 24196687 BTW-nr. NL801333921B01
